Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 355/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Limanowej z 2024-02-09

Sygn. akt I C 355/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2024 roku

Sąd Rejonowy w Limanowej I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Małgorzata Hybel

Protokolant:

Anna Kasińska

po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2024 roku w Limanowej

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko K. D.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej K. D. na rzecz powoda M. W. kwotę 30.000 zł (trzydzieści tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 października 2022 roku do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6519,20 zł (sześć tysięcy pięćset dziewiętnaście złotych i dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

I C 355/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 lutego 2024 roku

Powód M. W. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. D. kwoty 30.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 22 października 2022 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu w tym w szczególności kosztami zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że strony planowały zawrzeć związek małżeński, a powód miał marzenie aby zakupić działkę w P. i zbudować dom w związku z planowanym założeniem rodziny. W dniu 24 sierpnia 2018 roku w N. została zawarta umowa przedwstępna kupna - sprzedaży nieruchomości pomiędzy P. K. (sprzedającym) a (...)/K. W. (kupującym) gdzie zgodnie z umową sprzedający zobowiązywał się przenieść własność tej nieruchomość za kwotę 30.000 zł, a kupujący za podaną cenę zobowiązuje się nabyć nieruchomość. W dniu 27 grudnia 2018 roku w Kancelarii Notarialnej notariusza C. S. w M. K. K. (1) zawarła z P. K. notarialną umowę zakupu ww. nieruchomości. Przy powyższej czynności w ww. Kancelarii uczestniczył powód lecz nie został dopuszczony do udziału w samej czynności podpisania aktu notarialnego z uwagi, że jako cudzoziemiec nie spełnia wymogów formalnych uprawniających go do nabycia nieruchomości w P.. Pozwana uspokajała go wówczas przed podpisaniem aktu notarialnego „na ciebie to nie idzie ale po ślubie z automatu będziesz współwłaścicielem.” W dniu 6 grudnia 2019 roku strony zawarły związek małżeński. Na mocy wyroku z dnia 4 października 2021 roku Sądu Rejonowego w D. małżeństwo stron zostało rozwiązane. Powodem rozwodu była zdrada powoda jakiej dopuściła się pozwana z M. D. K. W.. Powód w trakcie zawartego już związku wielokrotnie rozmawiał z pozwaną i czynił starania w kierunku uzyskania w ramach małżeństwa stron prawa do własności nieruchomości działki ewidencyjnej (...) w N.. Pozwana zwlekała oraz zapewniała powoda, że po ślubie automatycznie stał się współwłaścicielem tej nieruchomości. Wszelkie koszty nabycia zakupu przez pozwaną opisanej nieruchomości poniósł wyłącznie powód z własnych środków. W tym celu w czerwcu 2018 roku powód zaciągnął pożyczkę w banku w N. na kwotę 25.000 euro. Powód wskazał, iż obecnie spłacił zobowiązanie. Przy podpisaniu przedwstępnej umowy z dnia 24 sierpnia 2018 roku w N. powód wręczył 30.000 zł w gotówce P. K.. Faktycznie była to tylko część zapłaty gdyż strony umówiły się na sumę po 2.000 zł za jeden ar działki ewidencyjnej (...) położonej w N., resztę kwoty powód dopłacił P. K. przy podpisaniu umowy notarialnej w dniu 27 grudnia 2018 roku. W dniu 16 sierpnia 2018 roku powód z zaciągniętej uprzednio pożyczki wypłacił w N. 17.000 euro a środki te przeznaczył na zakup działki ewidencyjnej (...). W kantorze wymiany walut w R. powód zamienił euro na złotówki które przekazał w gotówce P. K. łącznie nie mniejszej niż 70.000 zł.

Nakazem zapłaty w postepowaniu upominawczym z dnia 29 czerwca 2023 roku (k.92) sąd w całości uwzględnił powództwo.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania wg norm prawem przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że akt notarialny został zawarty między pozwaną a P. K., który od pozwanej otrzymał całość pieniędzy za sprzedaną jej działkę. Powód w tym czasie nabył na raty samochód osobowy marki H. i wykazywane przez niego raty, zdaniem pozwanej, dotyczą właśnie samochodu a nie przedmiotowej działki. Powód był co prawda zawodowym żołnierzem niemniej jednak jego ówczesne dochody były stosunkowo niskie i nawet nabycie przez niego samochodu było możliwe jedynie w systemie ratalnej sprzedaży. Pozwana w tym samym okresie czasu pracowała i zarabiała jako kosmetyczka wyraźnie więcej od powoda. W dniu 27 lutego 2019 roku sam powód udokumentował, że na jego rachunek (bo pozwana nie miała takiej możliwości) szwagier K. D. przekazał dla niej kwotę 2.000 euro. Związek stron się rozpadł nagle i pozwana wini o to powoda, przeczy by to ona była winna tej sytuacji wprost przeciwnie to powód nagle zniszczył ich małżeństwo. Jest nierealne by powód inwestując w mający się dopiero zmaterializować związek inwestował jakiekolwiek konkretne pieniądze bez uzyskania stosownego na tą okoliczność potwierdzenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Powód M. W. i pozwana K. D. (wówczas K.) poznali się w P., gdzie powód mieszkający na stałe w N., przyjeżdżał w rodzinne strony. Od 2015 roku strony pozostawały w związku konkubenckim i zamieszkiwały wspólnie w D. w wynajmowanym przez powoda mieszkaniu.

Powód był zawodowym żołnierzem i zarabiał około 2200 euro. Pozwana po przeprowadzeniu się do N. była osobą bezrobotną i uczęszczała na kurs języka niemieckiego. Dorywczo pracowała również jako sprzątaczka w kasynie. W dacie zawierania umowy przedwstępnej otrzymywała zasiłek dla bezrobotnych w kwocie 400-600 euro miesięcznie. Salon kosmetyczny zaczęła prowadzić w 2020 roku, po ślubie stron.

Strony planowały wspólną przyszłość i zawarcie związku małżeńskiego. Ich wspólnym marzeniem był zakup nieruchomości w P. i budowa domu.

Strony poszukiwały w P. nieruchomości do kupienia, z przeznaczeniem pod budowę domu, który planowali budować po ślubie. Po wstępnych rozmowach z P. K., właścicielem dz. ew. (...) w N. i jej obejrzeniu strony zdecydowały się na jej zakup.

Powód na sfinansowanie kosztów zakupu nieruchomości zaciągnął pożyczkę. Umowę pożyczki z bankiem (...) powód zawarł w dniu 21 czerwca 2018 roku na kwotę 25.000 euro. Z powyższej kwoty 18.600 euro zostało przekazane przez powoda w dniu 22 czerwca 2018 roku na lokatę terminową, 3.000 euro na zakup samochodu B. a pozostałe pieniądze miał stanowić zabezpieczenie ewentualnych wydatków związanych z zakupem nieruchomości.

Przed wyjazdem do Polski, 16 sierpnia 2018 roku powód wypłacił z powyższej lokaty 17.000 euro i pieniądze te zabrał ze sobą do Polski. Po przyjeździe do Polski powyższą kwotę euro wymienił w kantorze wymiany walut w R..

Dowód: potwierdzenie pożyczki i wypłaty k.118, wniosek o udzielenie pożyczki k.119-120, wydruk z rachunku bankowego k. 121-123.

W dniu 24 sierpnia 2018 roku w N. strony spotkały się właścicielem dz. ew. (...) położonej w N. o pow. 0,39 ha. Spotkanie odbyło się na tarasie obok domu P. K..

W trakcie tego spotkania spisana została „umowa przedwstępna kupna sprzedaży działki” pomiędzy P. K. (sprzedającym) a (...)/K. W. (kupującym). Zgodnie z umową sprzedający zobowiązywał się przenieść własność tej nieruchomość za kwotę 30.000 zł, a kupujący za podaną cenę zobowiązali się nabyć nieruchomość.

Umowa została sporządzona na formularzu wydrukowanym z Internetu i wypełniony przez pozwaną. Podpisy pod umową złożyli sprzedający i powód.

Przy zawieraniu umowy powód wypłacił P. K. 72.000 zł.

Po zakupie nieruchomości strony przyjechały wspólnie do ciotki powoda G. B. (1) i opowiedziały jej o zawartej umowie i wypłaconej sprzedającemu kwocie.

W dacie zawierania umowy powód był właścicielem samochodu B. i nim przyjechał do Polski w sierpniu 2018 roku. Samochód marki H. kupił w wakacje 2019 roku.

Dowód: umowa przedwstępna k. 5-6, przesłuchanie powoda k.129/2 i 132/2 - 133, zeznania świadka G. B. k. 130- 131.

Umową sprzedaży z dnia 27 grudnia 2018 roku zawartą przed notariuszem C. S. w Kancelarii Notarialnej pozwana nabyła za kwotę 58.00 złotych nieruchomość rolną niezabudowaną oznaczoną jako dz. ew. (...) o powierzchni 0,36 ha. Pozwana oświadczyła w trakcie umowy, że jest panną.

Przy powyższej czynności w ww. Kancelarii uczestniczył powód lecz nie został dopuszczony do udziału w samej czynności podpisania aktu notarialnego. Pozwana zapewniała powoda, iż po ślubie stanie się właścicielem tej nieruchomości.

Dowód: wypis z aktu notarialnego Rep. A (...) k. 5-7 akt księgi wieczystej (...)., wydruk treści księgi wieczystej (...) k. 7.

W dniu 6 grudnia 2019 roku strony zawarły związek małżeński. Na mocy wyroku z dnia 4 października 2021 roku Sądu Rejonowego w D. małżeństwo stron zostało rozwiązane.

Dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa k. 9-10

Szwagier pozwanej T. P. przelał na konto powoda kwotę 2.000 euro w dniu 27 lutego 2019 roku.

Dowód: zeznania świadka T. P. k.132, wydruk z rachunku bankowego k. 41.

Pismem z dnia 19 września 2022 roku powód wezwał pozwaną do zwrotu kwoty 30.000 zł w terminie 30 dni. Wskazując, iż jego roszczenie wynika z tego iż świadczenie które spełnił było nienależne ponieważ zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, względnie nastąpiło po stronie pozwanej bezpodstawne wzbogacenie kosztem powoda. Środki na zakup tej nieruchomości zostały przekazane z dochodów powoda, który nie został ostatecznie dopuszczony do sfinalizowania transakcji z uwagi na prawno- formalne przeszkody.

Dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty k.11 wraz z ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k.12.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o dokumenty w postaci: umowy przedwstępnej z 24 sierpnia 2018 roku, umowy sprzedaży, wydruku treści księgi wieczystej, wydruk z rachunku bankowego powoda, tłumaczenia umowy pożyczki, wniosku o pożyczkę i dyspozycji wypłaty.

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również częściowo zeznania świadków oraz przesłuchanie stron.

Strony zgodnie przyznały, iż szukały wspólnie nieruchomości w P., która miała być przeznaczona pod budowę ich domu. Niespornym było też, iż zawarły umowę przedwstępną z P. K. w sierpniu 2018 roku. Zgodnie przyznali, iż za 1 ar ustalili cenę około 2.000 - 2.500 zł. Jednak następujące po niej wydarzenia strony relacjonowały odmiennie.

Sąd ocenił zeznania pozwanej jako wewnętrznie sprzeczne. Z jednej strony zeznała ona, że powód po podpisaniu umowy przedwstępnej wycofał się z zamiaru zakupu nieruchomości, a z drugiej wskazywała, że ich relacje nie uległy zmianie, nadal planowali ślub, co nastąpiło w grudniu 2019 roku. Sąd nie dał wiary jej zeznaniom w zakresie w jakim twierdziła, iż kupiła nieruchomość za własne pieniądze (częściowo z darowizn od ojca i szwagra). Słuchana informacyjnie zeznała: „Ja nie zwracałam tacie pieniędzy za tę działkę.”(k.130). Po zeznaniach jej ojca, który zeznał, iż pożyczył córce pieniądze i córka oddała mu pieniądze po rozwodzie stron w trzech ratach, pozwana zmieniła swoje zeznania i na następnym terminie przedłożyła dowody przelewów na łączną kwotę 5.500 euro, na okoliczność, iż zwracała swojemu ojcu pieniądze i że miała możliwość zarobkowania. Wszystkie potwierdzenia przelewów były z 2021 roku.

Sąd nie uwzględnił wyjaśnień pozwanej, iż dochody uzyskiwane z dorywczej pracy w charakterze kosmetyczki i w kasynie w charakterze sprzątaczki pozwalały jej zgromadzić takie oszczędności aby zakupić za gotówkę nieruchomość w P.. Pozwana, wg jej oświadczenia, obecnie jest szkoleniowcem i prowadzi własny salon kosmetyczny. Jednak pamiętać należy, iż w dacie zawierania umowy kupna nieruchomości nie prowadziła jeszcze własnego salonu kosmetycznego a jej praca miała charakter dorywczy. Zapewne fakt, iż dopiero po przyjeździe do N. uczyła się języka niemieckiego miał też wpływ na to, że jej klientkami były głównie P. tam pracujące.

Pozwana twierdziła również w sprzeciwie, iż pieniądze z kredytu zostały przekazane przez powoda na zakupu samochodu H., z czego ostatecznie się wycofała, przyznając, iż samochód ten został zakupiony przed ich ślubem w 2019 roku. Słuchana w dniu 26 stycznia 2024 roku zeznała, że zapewne te pieniądze zostały przeznaczone na zakup samochodów, którymi handlował powód.

Za w pełni wiarygodne sąd uznał twierdzenia powoda, które znalazły potwierdzenie w przedłożonych dokumentach. Fakt zawarcia umowy pożyczki potwierdzają dokumenty wydane przez bank. Kwota 17.000 euro została wypłacona przez powoda na kilka dni przed podpisaniem umowy przedwstępnej. Brak jest dowodów aby powód przeznaczył te pieniądze na inny cel. Wersje przedstawiane przez pozwaną tj., że zostały przeznaczone na samochód H. czy też na zakup samochodów przeznaczonych na handel, nie zostały w żaden sposób potwierdzone. Również fakt podpisania umowy przedwstępnej przez powoda potwierdza, iż był on stroną tej umowy i nosił się z zamiarem jej kupna. Fakt ten nie był kwestionowany przez pozwaną. Również zachowanie stron, które po zakupie działki pokazywały ją ojcu pozwanej, G. B. (1) i jej ojcu potwierdza wersję powoda, ze był to ich wspólny zakup.

Za wiarygodne sąd uznał zeznania świadka G. B. (1), które znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym. Świadek zrelacjonował, iż strony wspólnie planowały zakup i szukały nieruchomości w P.. Potwierdziła fakt, iż powód zaciągnął na zakup nieruchomości kredyt w banku i że wymienił przywiezione euro, za jej namową, w kantorze w R.. Również twierdzenia świadka co do posiadanych przez powoda samochodów i zakupu samochodu marki H. znalazły potwierdzenie w zeznaniach stron.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka P. K., który zeznał, że umowy przedwstępnej nie było. Dopiero po okazaniu mu umowy z karty 5 i 6 przyznał, iż pod tą umową jest jego podpis. Nie pamiętał żadnych okoliczności związanych z zawarciem umowy przedwstępnej, co jest o tyle wątpliwe, iż w tym okresie sprzedawał tylko jedną działkę i mając na uwadze, iż nie jest to czynność dnia codziennego to powinien pamiętać jej okoliczności. Sąd nie dał też wiary świadkowi, iż otrzymał za tą działkę tylko kwotę wpisaną do aktu notarialnego czyli 58.000 zł. Przeczą temu zgodne w tym zakresie zeznania stron, iż umówili się na kwotę 2.000 – 2.500 zł., co przy powierzchni 36 arów daje kwotę w przedziale 72.000 zł – 90.000 zł. W ocenie sądu świadek w swoich zeznaniach poczynając od zaprzeczenia aby taką umowę zawarł celowo chciał wprowadzić w błąd sąd.

Za częściowo wiarygodne sąd uznał zeznania świadka C. K. (1) (ojca pozwanej). Świadek ten zeznał, iż strony kupiły tą nieruchomość wspólnie. Z jego zeznań wynika, iż postrzegał ten zakup jako wspólny: „Ja nie wiem nic o umowie przedwstępnej. (…) Jak jechali do pana K., to nic ze mną nie uzgadniali. Ja dowiedziałem się jak już było zakupione. Oni poinformowali mnie, że kupili tę działkę i nic więcej nie było na ten temat. Oni nie mówili mi, za ile pieniędzy kupili tę działkę.” Stoi to w opozycji do twierdzeń pozwanej, iż kupowała tą działkę sama bo powód zrezygnował z pomysłu zakupu tej działki. Z relacji świadka wynika niewątpliwie, że postrzegał to jako zakup wspólny córki i jej narzeczonego. Za wątpliwe, mając na uwadze początek zeznań świadka, należy uznać ich dalszą część, iż wypłacił ze swoich oszczędności kwotę 8.000 euro i dał jej na zakup działki, zwłaszcza, że o jej zakupie dowiedział się dopiero po zawarciu umowy. Świadek zeznał również, że córka oddała mu pieniądze po rozwodzie stron w trzech ratach.

Świadek T. P. nie pamiętał kiedy i na jaki cel przelał dla pozwanej na konto powoda 2.000 euro. Zrobił to prośbę swojej żony, a siostry pozwanej. Z ustaleń jakie sąd poczynił na podstawie wydruku z rachunku bankowego powoda (k. 41) wynika, iż miało to miejsce po kupnie działki tj. 27 listopada 2019 roku. Pieniądze te zatem wbrew twierdzeniom pozwanej zawartymi w sprzeciwie i jej zeznaniach nie mogły stanowić pożyczki na zakup działki. Zeznania świadka pozostają pośrednio również w sprzeczności z twierdzeniami pozwanej, iż zakupiła działkę sama z własnych i pożyczonych środków. Z zeznań tego świadka, podobnie zresztą jak z zeznań świadka C. K. (1) wynika bowiem, że w rodzinie pozwanej zakup tej nieruchomości był postrzegany jako wspólny powoda i pozwanej „(…) Jak to w rodzinie wiedzieliśmy, że strony planowały zakup a później kupiły działkę.”

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

W kwestiach związanych z rozliczeniami majątkowymi pomiędzy konkubentami brak jest norm prawnych, które regulowałyby zasady rozliczanie się partnerów żyjących w związku konkubenckim z majątku nabytego w trakcie trwania tego związku. Bezdyskusyjnym jest, iż pozostawanie w takim związku nie powoduje powstania wspólności majątkowej, w taki sposób jak przewiduje to art. 31 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego a w konsekwencji ustalenie, iż udziały konkubentów są równe, tak jak małżonków (art. 43 § 1 k.r.o.p.)

Strony takiego związku mogą umownie uregulować swoje stosunki majątkowe na czas trwania związku oraz zasady rozliczeń po jego ustaniu. W razie braku zawarcia takiej umowy należy poszukiwać stosownej podstawy prawnej, mając na uwadze okoliczności faktyczne konkretnej sprawy.

Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach wskazuje, że do stosunków majątkowych osób pozostających w faktycznym związku nie mogą być stosowane, nawet w drodze analogii, przepisy o wspólności majątkowej małżeńskiej (zob. uchwały z dnia 2 lipca 1955 r. II CO 7/55, OSN 1956, poz. 72 oraz z dnia 30 stycznia 1970 r. III CZP 62/69. RPEiS 1970, nr 4), aczkolwiek trzeba odnotować, że w najnowszym orzecznictwie Sąd Najwyższy opowiedział się za stosowaniem analogii z art. 27 zd. 2 k.r.o. w sytuacji, gdy nieformalny związek trwa wiele lat i pochodzą z niego dzieci (por. wyrok z dnia 27 listopada 2020 r. I CSK 765/18, nie publ.).

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 7 maja 2009 r. wydanego w sprawie I CSK 27/09 (LEX 515447) wskazał, iż zasadniczą kwestią dla rozstrzygnięcia sprawy jest określenie podstawy prawnej właściwej dla roszczeń powoda i ocena, czy art. 405 i nast.k.c., jest tą właściwą podstawą. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem nauki i judykatury przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu należy stosować wtedy, gdy brak innej podstawy prawnej, na jakiej możliwe byłoby przywrócenie równowagi majątkowej, naruszonej bez prawnego uzasadnienia, jak również wtedy, gdy inne środki połączone są z większymi trudnościami. W szczególności przepisy te mają zastosowanie, gdy brak umownej lub deliktowej podstawy uwzględnienia roszczenia o zwrot nakładów i nie ma też możliwości dokonania rozliczeń na podstawie art. 224-230 k.c.

Z uwagi na powyższe za trafne należy przyjąć stanowisko, iż przepisem, który może zostać zastosowany w niniejszym przypadku jest przepis art. 405 k.c. dotyczący bezpodstawnego wzbogacenia. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 26 kwietnia 1911 r. w sprawie I ACa 1049/10 (LEX 824321) wskazał, iż bezpodstawne wzbogacenie nie może być uznane za uniwersalną podstawę rozliczeń majątkowych po ustaniu związku faktycznego (pozamałżeńskiego), lecz podstawy takiej nie można też generalnie odrzucić.

W z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, iż strony wspólnie planowały zakup nieruchomości w P.. Strony pozostawały w faktycznym związku (konkubinacie) od 2015 roku i wspólnie podjęły decyzję o zakupie nieruchomości w P., choć jako strona kupująca w umowie notarialnej występowała tylko pozwana. Powód na ten cel zaciągnął kredyt w banku (...) na kwotę 25.000 euro. Było to już po rozmowach z P. K. i decyzją stron o zakupie tej nieruchomości. W dniu 16 sierpnia 2018 roku powód przed wyjazdem do P. wypłacił 17.000 euro. Kwota 72.000 zł została wypłacona na poczet ceny nabycia P. K. przy zawieraniu umowy przedwstępnej.

Zakup nieruchomości w P., był wspólnym przedsięwzięciem stron, którego podłożem był ich związek konkubencki. Twierdzenia pozwanej, że kupowała działkę sama i za własne środki ( w tym pożyczone od ojca i szwagra) nie znalazły potwierdzenia w ustalonym stanie faktycznym. Symptomatyczne jest to, że nie potwierdzili to nawet zawnioskowani przez pozwaną świadkowie. Zarówno z zeznań ojca pozwanej C. K. (1) jak i jej szwagra T. P. wynika, iż rodzina pozwanej postrzegała zakup tej nieruchomości jako wspólny zakup stron. Również zasady doświadczenia życiowego wskazują, że jeśli strony nadal planowały ślub, były razem to nieruchomość kupiły co najmniej ze wspólnych środków, chociaż z ustalonego stanu faktycznego wynika, iż pochodziły one z majątku osobistego powoda.

Uwzględnienie żądań powoda, zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) wymagało od niego przedstawienia dowodów, że to on dokonał nakładów na majątek osobisty pozwanej, ale też wykazania kwoty, o którą pozwana pozostaje wzbogacona jego kosztem.

W ocenie sądu, powód wykazał, że faktycznie poniósł wydatek rzędu około 72.000 zł na zakup działki. W okresie poprzedzającym zawarcie umowy wypłacił z banku kwotę 17.000 euro.

Nie sposób uznać, iż pozwana, która w 2015 roku wyjechała do N. i tam dopiero uczyła się języka niemieckiego i pobierała zasiłek dla bezrobotnych była w stanie zgromadzić takie oszczędności. Później jej źródłem była praca dorywcza w charakterze sprzątaczki w kasynie i przy usługach kosmetycznych. Nie sposób uznać, że była ona w stanie zakupić za gotówkę nieruchomość.

Gdy się weźmie pod uwagę bezsporne w sprawie okoliczność, w tym braku stałego źródła dochodu pozwanej bardziej przekonywująca jawi się wersja powoda o tym, że to on sfinansował transakcję. Powód przedstawił dowody, które świadczą o poniesieniu przez niego wydatków na ten cel w postaci umowy pożyczki i dyspozycji wypłaty 17.000 euro na kilka dni przed zawarciem umowy przedwstępnej.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, iż strony przez wiele lat tworzyły związek i realizowały określone cele. W ramach tego powód przyczynił się do powstania majątku trwałego pozwanej, niczego do tej pory nie otrzymując w zamian. W wyniku powyższego pozwana jest właścicielem konkretnego majątku.

Dla powstania roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia konieczne jest, pośród innych przesłanek, by uzyskanie korzyści nastąpiło bez podstawy prawnej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011 r., IV CSK 68/11, OSNC-ZD 2013, nr 1, poz. 6). Przyjmuje się, że przesunięcie pomiędzy majątkami stron pozbawione jest podstawy prawnej, gdy podstawą tego przesunięcia był faktyczny związek stron. Przeznaczenie wspólnych oszczędności na zakup nieruchomości przez jednego z partnerów uzasadnia zastosowanie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Powód w niniejszym procesie żądał zapłaty kwoty 30.000 zł jako części kwoty przeznaczonej przez niego na zakup nieruchomości, która miała stanowić wspólną nieruchomość stron, ostatecznie zakupionej na wyłączną własność pozwanej. Powód poniósł zatem nakłady pieniężne na nabycie nieruchomości przez pozwaną. W ocenie sądu, powód wykazał, że wskutek ponoszonych przezeń wydatków, w chwili rozpadu (ustania) faktycznego związku, pozwana pozostała bezpodstawnie wzbogacona. Po stronie powoda natomiast nastąpiło zubożenie wyrażające się pomniejszeniem jego majątku.

Z uwagi na powyższe sąd uwzględniając powództwo zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 30.000 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia 22 października 2022 roku do dnia zapłaty. Pozwana została wezwana do zapłaty pismem 19 września 2022 roku w terminie 30 dni, pismo odebrała w dniu 21 września 2022 roku, co uzasadniało naliczanie odsetek od dnia 22 października 2022 roku.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania, uwzględniając wynik procesu wygranego przez powoda, w oparciu o art. 98 k.p.c. oraz przepisy § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2016 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z 2015 r., poz. 1800), na jego rzecz zasądzono zwrot kosztów procesu, obejmujących wynagrodzenie reprezentującego go adwokata w wysokości 3600 zł wraz z opłatą od pełnomocnictwa 17 zł i kosztami przedłożonego tłumaczenia 1402,20 zł , tj. łącznie 6519,20 zł.

SSR Małgorzata Hybel

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Banach
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Limanowej
Osoba, która wytworzyła informację:  Małgorzata Hybel
Data wytworzenia informacji: